Έντονες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις του καρκίνου στη σεξουαλικότητα ανδρών και γυναικών. Οι αλλαγές στο σώμα προκαλούν σημαντική ενόχληση και έκπτωση στην ποιότητα ζωής τόσο στους ίδιους τους ασθενείς, όσο και στους συντρόφους τους. Αυτά τα αρνητικά συναισθήματα είναι δύσκολο, αλλά όχι αδύνατον, να ξεπεραστούν, προκειμένου να συνεχίσουν τη σεξουαλική τους ζωή τους.
Μια μελέτη, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Cancer Research UK με στόχο τη διερεύνηση των επιπτώσεων του καρκίνου στην ποιότητα ζωής, συνέκρινε τη σεξουαλική ζωή 6.699 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 561 που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο. Όπως αποκαλύπτει το Sexopolis.gr, διαπιστώθηκε ότι οι επιζήσαντες από καρκίνο ήταν πιθανότερο να είναι δυσαρεστημένοι από τη σεξουαλική ζωή τους. Σχεδόν το ένα πέμπτο των γυναικών και το ένα τρίτο των ανδρών που είχαν επιβιώσει από καρκίνο ανέφεραν ότι δεν αισθάνονταν ικανοποιημένοι από αυτήν, σε σύγκριση με περίπου μία στις δέκα γυναίκες και ένα πέμπτο των ανδρών της ίδιας ηλικίας που δεν είχαν νοσήσει.
Βέβαια, δεν επηρεάζονται όλοι οι ασθενείς με τον ίδιο τρόπο. Ο εντοπισμός του καρκίνου (π.χ. γυναικολογικός καρκίνος, καρκίνος του μαστού, του εντέρου, της ουροδόχου κύστης και του προστάτη), καθώς και το είδος της θεραπείας παίζουν σημαντικό ρόλο στον βαθμό που επηρεάζεται η σεξουαλική ζωή τους. Οι γυναίκες είναι σύνηθες να παλεύουν με την εικόνα του σώματός τους και να διαπιστώνουν ότι η διείσδυση κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής δραστηριότητας έχει καταστεί επώδυνη. Ορισμένες δε βιώνουν αδυναμία οργασμού. Ένα ποσοστό ανδρών αντιμετωπίζει μειωμένη ερωτική επιθυμία, προβλήματα ή αδυναμία στύσης και οργασμού.
Μετά τη θεραπεία του καρκίνου, η πρότερη αυθόρμητη, ενεργητική επιθυμία για σεξ μπορεί να χαθεί και να απαιτηθεί μεγάλη προσπάθεια για να επανέλθει και στους δύο συντρόφους. Σε ένα ποσοστό ασθενών αρκεί μια σέξι εμφάνιση με εσώρουχα που εξάπτουν τη φαντασία για να διεγερθούν, αλλά σε άλλες η έντονη κόπωση αποβαίνει καθηλωτική.
Στο οπλοστάσιο των γιατρών υπάρχει μεγάλη ποικιλία στρατηγικών για την αντιμετώπιση αυτών των σεξουαλικών διαταραχών, που ενδεχομένως να προκύψουν μετά από τη θεραπεία του καρκίνου. Σε αυτή τη διαδικασία, η ένταξη νέων τεχνολογιών, όπως το διαδίκτυο, ή σεξουαλικών παιχνιδιών, όπως οι δονητές, φαίνεται να αποδίδει. Το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα είναι να βοηθηθεί ο ασθενής να ανακτήσει τη χαμένη σεξουαλική του λειτουργία και τελικά να καταφέρει να λειτουργήσει σεξουαλικά με τον εαυτό του και με τον/την σύντροφό του.
Τα sex toys εκπληρώνουν πολλές ανάγκες των καρκινοπαθών και των συντρόφων τους και μπορούν να αποτελέσουν μια αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση για πολυάριθμα σεξουαλικά προβλήματα. Αρχικά προσφέρουν ευχαρίστηση και χαρά και διευρύνουν το φάσμα των αισθήσεων, όπως και στους ανθρώπους χωρίς προβλήματα υγείας. Ειδικά σε όσους έχουν υποβληθεί σε θεραπεία κατά του καρκίνου έχει αποδειχθεί ότι ενισχύουν τη διέγερση, τον οργασμό και αντικαθιστούν τη μυϊκή δύναμη. Ωστόσο, για πολλούς αποτελούν ταμπού που πρέπει να ξεπεραστεί, ώστε οι σύντροφοι να έρθουν ξανά κοντά και να επανεκκινήσουν τη σεξουαλική ζωή τους.
Εξάλλου, το σεξ περιλαμβάνει οτιδήποτε οι σύντροφοι αισθάνονται ως ευχάριστο. Η άποψη ότι μόνο η συνουσία με τον παραδοσιακό τρόπο είναι φυσιολογικό σεξ και οτιδήποτε άλλο είναι απλώς υποκατάστατο είχε υιοθετηθεί από σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού παλαιότερα, και οι αιτίες κρύβονται στην έλλειψη κατάρτισης, στον σεξουαλικό προσανατολισμό και τις προσωπικές εμπειρίες. Σήμερα, η πεποίθηση τείνει να εκλείψει, ιδιαίτερα στους νέους. Η αποδόμησή της ανοίγει έναν άλλον κόσμο στη σεξουαλική ζωή, ιδίως στα ζευγάρια που - στη πορεία του δύσκολου ταξιδιού αντιμετώπισης του καρκίνου - η επιθυμία για ερωτικές συνευρέσεις έχει μειωθεί ή χαθεί.
Υπάρχει πλήθος βοηθημάτων και sex toys που μπορούν να βοηθήσουν στα συμπτώματα μετά από εγχειρήσεις, χημειοθεραπείες ή/και ακτινοθεραπείες:
- Οι γυναίκες που παρουσιάζουν κολπική ατροφία ή ξηρότητα ή/και μετεγχειρητικές ουλές, μπορούν να βρουν ανακούφιση από τη χρήση λιπαντικών και ενυδατικών κρεμών. Οι τελευταίες διατηρούν τον κόλπο υγιή, ενυδατώνουν τον κολπικό βλεννογόνο εκείνων με χαμηλά οιστρογόνα, ιδίως εκείνων με καρκίνο του μαστού υπό ορμονική θεραπεία.
- Τα λιπαντικά ενισχύουν την ευχαρίστηση και υποκαθιστούν την κολπική λίπανση, αποτρέποντας την ξηρότητα και τον πόνο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανακουφιστικό όταν η φυσική λίπανση δεν είναι επαρκής, κάτι που συμβαίνει, για παράδειγμα, μετά από κολπική βραχυθεραπεία (εσωτερικού τύπου ακτινοθεραπεία). Επίσης, βελτιώνουν τη διέγερση των γεννητικών οργάνων (τόσο σε γυναίκες όσο και σε άνδρες). Διευκολύνουν δε τη διαδικασία της κολπικής διαστολής και είναι απολύτως απαραίτητα σε κάθε πρωκτική διείσδυση, δεδομένου ότι ο πρωκτός δεν έχει δική του λιπαντική ικανότητα.
- Συχνά προτείνονται διαστολείς για να βοηθήσουν τις γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε αιδοιεκτομή και παρουσιάζουν κολπική στένωση, λόγω δημιουργίας ουλώδους ιστού. Από τα συγκεκριμένα σεξουαλικά παιχνίδια μπορούν να βοηθηθούν επίσης όσες παρουσιάζουν στένωση του κόλπου λόγω ακτινοθεραπείας και μερικές φορές λόγω χειρουργικής επέμβασης.
- Για όσες παρουσιάζουν απευαισθητοποίηση στην κλειτορίδα ή τον κόλπο τους ως αποτέλεσμα χειρουργικής επέμβασης ή ακτινοθεραπείας μπορούν να βοηθηθούν από διεγέρτες κλειτορίδας.
- Οι δονητές μπορούν να αποτελέσουν ένα υποκατάστατο της στύσης όταν ο άνδρας δεν μπορεί πλέον να έχει ή να τη διατηρήσει, ή όταν η κόπωση λόγω της θεραπείας του απαγορεύει τη συνουσία. Επίσης, χρησιμοποιούνται για αύξηση της διέγερσης για οργασμό, όταν η ισχύς του έχει μειωθεί, για παράδειγμα, μετά από χειρουργική επέμβαση για όγκους του νωτιαίου μυελού, για τη βελτίωση της διαστολής, και ως πρόσθετο βοήθημα στη στυτική αποκατάσταση μετά από θεραπεία καρκίνου της πυέλου.
- Για τον άνδρα με μειωμένες αισθήσεις λόγω βλάβης από χημειοθεραπεία, υπάρχουν διάφορα εργαλεία αυνανισμού που μπορούν να εφαρμοστούν γύρω από το πέος. Εκπληρώνουν τον σκοπό τους ενώ ο άνδρας δεν χρειάζεται να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια. Επίσης, για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα στύσης, η χρήση δακτυλίου πέους ή δονούμενου δακτυλίου πέους βοηθά στη διατήρησή της. Όταν η στυτική ισχύς έχει χαθεί εντελώς, χρήσιμη μπορεί να αποδειχθεί μια αντλία πέους, η οποία βοηθά στην αιμάτωσή του.
- Όταν ο καρκίνος εμφανιστεί στο στήθος και η θεραπεία έχει μειώσει την ευαισθησία μπορεί να χρησιμοποιηθεί συσκευή αναρρόφησης θηλών, ενώ όταν έχει διενεργηθεί μαστεκτομή με αφαίρεση των θηλών, υπάρχουν ερωτικά υποκατάστατά τους.
Οι επιλογές είναι δεκάδες και οι συνδυασμοί τους ακόμα περισσότεροι. Αυτό που χρειάζεται να γνωρίζουμε είναι ότι ο καρκίνος δεν σταματά τη σεξουαλική ζωή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει ισχυρή επίδραση στη σεξουαλικότητα, αλλά υπάρχουν τρόποι να υπερκεραστούν οι αρνητικές επιπτώσεις. Και τα sex toys είναι ένας από αυτούς. Ωστόσο, η χρήση τους θα πρέπει να γίνεται με τη συναίνεση του θεράποντος ιατρού, προκειμένου τίποτα να μην παρέμβει ή επηρεάσει την αντικαρκινική θεραπεία.
